تلسكوپ فضايي پرتو ايكس ناسا به فضا پرتاب شد
پس از 20 سال برنامهريزي، تلسكوپ پرتو ايكس ناسا با موفقيت به فضا پرتاب شد.
در جديدترين ماموريت فضايي ناسا، در شامگاه چهارشنبه 24 تير به وقت ايران، تلسكوپ پرتو ايكس ناسا، موسوم به نوستار (NuStarNuclear Spectroscopic Telescope Array_) از پايگاه هوايي كواجالين جزاير مارشال در اقيانوس آرام، به فضا پرتاب شد.
اين تلسكوپ كه مجهز به حسگرهاي قدرتمند پرتو ايكس است، قرار است با تصوير برداري در طول موج پرتو ايكس، به جستوجو و یافتن بقاياي ابرنواخترها و همچنين مطالعه و بررسي نحوه تشكيل سياهچالهها و ماهيت اسرارآميز آنها بپردازد.
به گفته فیونا هریسون محقق اصلی مأموریت نوستار در موسسه تکنولوژی کالیفرنیا، نوستار نخستين تلسكوپي است كه در محدوده طول موج پرتو ايكس انرژي بالا تمركز ميكند و در نتيجه ميتوانيم با پيدا كردن گرمترين، متراكمترين و پرانرژيترين نقاط عالم، سياهچالهها و انفجارهاي نواختري را مورد مطالعه قرار دهيم. وي همچنين با اشاره به اينكه نوستار حساسيت بسيار زيادي در طول موجهاي كوتاه پرتو ايكس دارد، افزود: تصاویری که نوستار ميگيرد، 10 برابر واضحتر از تصاوير اشعه ایکس تلسكوپ چاندرا است.
نوستار كه قرار بود اسفند پرتاب شود، به دليل بروز مشكل در نرمافزار سامانه پرتاب، اجراي ماموريت آن سه ماه به تعويق افتاد.
برخلاف ساير ماموريتهاي فضايي ناسا كه به طور مستقيم با موشك به فضا پرتاب ميشدند، اين بار مراحل حمل و پرتاب نوستار به شكلي متفاوت و از طريق هواپيما و راكتهاي هوايي انجام شد. دليل اين كار صرفهجويي در هزينهها و مصرف كمتر سوخت توسط راكتها اعلام شده است.
براي پرتاب نوستار به فضا، ابتدا راکت پکاسوز ایکس ال را كه در درون آن تلسكوپ نوستار قرار داشت، به هواپیمای استارگیزر متصل كردند و هواپيما با برخاستن از باند فرودگاه و پرواز در ارتفاع حدود 12 هزار متري از سطح زمين، راكت پكاسوز را پنج ثانیه قبل از مرحله اصلي پرتاب راكت، از هواپیما جدا كردند. همزمان با سقوط آزاد راكت در آسمان، موتورهاي راكت روشن و برخلاف جهت سقوط خود، به سوي فضا پرتاب شد. در حدود 12 دقيقه بعد، نوستار با جدا شدن از راكت حامل خود، در مدار اصلي و در ارتفاع 600 كيلومتري كه اصطلاحا به آن مدار پایین زمینی استوایی گفته ميشود، قرار گرفت.
هواپيماي استارگيزر به همراه راكت پيكاسوز
طبق برنامه ريزيها، در طي یک هفته پس از پرتاب، مهندسین با كنترل و ارسال فرامين از مركز زميني، اقدام به باز کردن بازوی متحرک 10 متری نوستار کرده و با اصلاح مداري و راهاندازي كامل تلسكوپ، پس از سه هفته، تلسکوپ به بهرهبرداري كامل ميرسد.
تلسكوپ فضايي نوستار كه با سوخت هستهاي كار ميكند، بوسیله موسسه فن آوری کالیفرنیا هدایت و بوسیله آزمایشگاه پیشرانش ناسا در پاسادنا و بخش مدیریتی ماموریتهای علمی ناسا در واشنگتن، مدیریت ميشود.